Nghe đọcTrong cuốn “Đại Nam Chính Biên Liệt Truyện” có ghi chép về câu chuyện tấm gương hiếu thảo của Nguyễn Văn Trình. Sách mô tả rằng: Nguyễn Văn Trình người huyện Quỳnh Lưu, trấn Nghệ An. Ông tính khí hiền hậu và cẩn thận lại rất có hiếu. Mẹ ông bị bệnh đau bụng đã lâu mà không khỏi. Thầy thuốc đến khám, nói rằng: Đấy là bởi ăn phải thịt chim công, nay chỉ có lấy được bao tử con nhím về ăn mới mong hết được. Trình một mình vào núi, rình bắt nhím mãi mà không được, buồn quá, bèn cầu khấn các thần giúp sức. Quả nhiên đêm đến nằm mộng, thấy thần nói rằng: “Ngươi vì thương mẹ mà đi tìm thuốc, chẳng sợ gì ác thú cả, đó là hiếu thảo. Vậy ta cho ngươi một con nhím”. Ngày hôm sau, ông bắt được một con nhím ở phía Đông ngôi miếu đem về làm thuốc thì bệnh của mẹ ông khỏi liền.
Năm Minh Mạng thứ ba, cha ông bị giặc bắt. Chúng bắt gia đình ông phải chuộc bằng 150 lạng bạc. Trình bán hết gia sản mà cũng chỉ được có 90 lạng, đem tới xin chuộc cha về. Giặc cho là số bạc chưa đủ, muốn đem giết cha ông đi. Trình kêu khóc, xin được chết thay cha. Giặc thấy ông là người chí hiếu, bèn tha cho cả hai cha con ông về. Trình cõng cha về phủ thành và lo buôn bán để kiếm tiền phụng dưỡng cha. Khi cha mất, ông làm nhà ở trên mộ để canh giữ. Sau khi đoạn tang, ông đem hài cốt của cha về làng, lo an táng rất đúng lễ, chẳng hề so đo tính toán với anh em trong nhà. Năm Minh Mạng thứ mười một, Nhà vua thưởng cấp cho ông nhiều gấm, đoạn và bạc, cùng với một tấm biển để tuyên dương.
Lời bàn:
Người xưa nói: “Trẻ cậy cha, già cậy con”, nuôi con ai cũng muốn con ngoan hiền hiếu thảo để được nương tựa lúc tuổi già. Người con hiếu thảo Nguyễn Văn Trình thật đã làm được điều đó. Lo lắng khi mẹ đau bệnh cảm động trời đất, xin chết thay cha khiến giặc ác mềm lòng. Tấm lòng của người con hiếu Nguyễn Văn Trình thật xứng đáng để sử sách ghi tên, lưu tiếng thơm cho muôn thuở.
