Nghe đọcTrong lịch sử nước Việt ta còn ghi lại rất nhiều câu nói bất hủ của các bậc anh hùng dân tộc, làm rạng danh nước nhà. Một trong những câu nói bất hủ phải kể đến là lời mắng của danh tướng Trần Bình Trọng thời nhà Trần:“Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương đất Bắc”.
Trần Bình Trọng sinh năm Kỷ Mùi (1259), là người xã Bảo Thái (nay thuộc huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam). Bình Trọng dòng dõi Lê Đại Hành, do ông cha làm quan đời Trần Thái Tông nên được cho quốc tính nhà họ Trần.
Cuộc chiến tranh chống Nguyên – Mông lần thứ 2 bắt đầu, Hốt Tất Liệt mang quân sang đánh chiếm nước ta. Thế giặc mạnh nên quân đội nhà Trần liên tục bị đẩy lui. Đến khi giặc đánh tới gần thành Thăng Long, liệu thế không giữ được thành, nhà Trần dùng kế vườn không nhà trống, rút lui khỏi thành Thăng Long. Trần Bình Trọng được triều đình tin cẩn giao trọng trách chặn hướng truy đuổi của giặc tại vùng Đà Mạc – Thiên Mạc (nay thuộc tỉnh Hà Nam) để đoàn quân nhà Trần rút lui an toàn và bí mật. Do sự chênh lệch quá lớn về quân số, mũi quân đánh chặn của Trần Bình Trọng thất bại, Trần Bình Trọng bị bắt sống. Tuy nhiên, Trần Bình Trọng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cầm chân địch khi chúng hoàn toàn mất dấu vết nhà Trần sau trận đánh này.
Để moi móc thông tin, tướng giặc đã dùng mọi cách với Trần Bình Trọng, từ dọa dẫm tới mềm mỏng. Nhưng Trần Bình Trọng quyết không nói nửa lời. Cuối cùng, tướng giặc dụ dỗ sẽ xin phong vương nếu Trần Bình Trọng quy hàng, nhưng ông đã khẳng khái thét mắng vào mặt chúng: “Ta thà làm quỷ nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”. Lời thét mắng ấy thể hiện rõ quan điểm khẳng định Đại Việt là một nước độc lập và có ý coi thường triều đình phương Bắc khi ông chỉ gọi nhà Nguyên Mông là “đất Bắc”. Lời thét mắng ấy của Trần Bình Trọng khiến quân giặc giận tím mặt. Chúng giết ông ngay tức khắc. Năm ấy, Trần Bình Trọng mới có 26 tuổi.
Lời bàn:
Chúng ta thử hỏi: Điều gì đã giúp cho dân tộc Việt Nam đứng vững hơn 4000 năm? Điều gì đã khiến cho một đất nước nhỏ bé vượt qua những thử thách rất lớn của lịch sử? Đó là sự xuất hiện đúng lúc của những người con trung nghĩa như Trần Bình Trọng. “Ta thà làm quỷ nước Nam chứ không thèm làm vương đất Bắc”, lời sắt đá của một bậc hào kiệt là tiếng sấm rền của lòng yêu nước, vang mãi ngàn năm. Cổ nhân dạy rằng: “Làm tôi phải tận trung, làm con phải tận hiếu”. Câu nói của danh tướng đất Việt – Trần Bình Trọng là sự khẳng định rõ ràng nhất cho khí phách và tâm hồn của một dân tộc, biết lấy chữ “Trung” làm đạo lý lớn để thành người.
